Raads­vragen: Is er sprake van illegale bomenkap Hofdijk­straat?

Inleiding

In 2022 ontdekten we dat in het bestemmingsplan betreffende de Hofdijkstraat er niet stond vermeld dat er tientallen bomen op het perceel stonden. Ons werd verzekerd dat de bomen niet gekapt zouden worden, en zo wel, de reguliere procedures zouden gelden.

Uit het ED hebben me moeten vernemen dat op 1 oktober jl de bomen tóch zijn gekapt en nog zonder vergunning ook en constateren we tevens door een gepubliceerd WOO-verzoek dat de gemeente al sinds 2018 op de hoogte is van de bomen - en ook een rol had bij de illegale kap.

Om de vragen goed te motiveren delen we hier eerst een tijdlijn voor zover wij die hebben kunnen reconstrueren.Als bijlage achteraan dit document is een overzicht te vinden van de situatie zoals wij die in 2022 aantroffen.

2009
Er zijn nog geen bomen op satellietbeelden via Google Earth te zien.

2012
Er zijn wel bomen te zien. Kortom, op het moment van kap in 2024 kan de leeftijd worden geschat tussen 12 tot 15 jaar oud.20 augustus

2018
Econsultancy heeft een veldbezoek ter plaatse (Dit is tevens het enige veldbezoek dat bij ons bekend is).

4 september 2018
Econsultancy publiceert het eindrapport. Daarin staat:
Op de locatie zijn geen houtopstanden aanwezig die vallen onder artikel 4.3 van de Wnb. De aanwezige bomen op de onderzoekslocatie zijn gelegen binnen de door de gemeente vastgestelde grenzen van de bebouwde kom. Indien deze bomen gekapt dienen te worden, voor de voorgenomen werk- zaamheden, geldt hiervoor geen meldingsplicht en herplantplicht in het kader van artikel 4.2 en 4.3 van de Wnb. Binnen de gemeentelijke grenzen geldt wel de gemeentelijke verordening. Aangeraden wordt om, indien bomen gekapt worden of indien werkzaamheden dicht bij deze bomen plaatsvinden die de bomen kunnen beschadigen, hierover contact op te nemen met de gemeente.

[..]

Ten aanzien van houtopstanden zijn alleen de gemeentelijke verordeningen van toepassing.

Februari 2021
De gemeentelijke verordening bomen 2021 wordt aangenomen. Daarin staat:
Voor het kappen van een boom of houtopstand is in de volgende gevallen een omgevingsvergunning vereist:
a. Bomen vanaf 45 cm. Stamomtrek op gemeentegrond of op particuliere percelen groter dan 250m2
(Het terrein is significant groter)

8 maart 2022
Raadsvoorstel tot gewijzigde vaststelling bestemmingsplan IX stratum binnen de ring 2007 (Hofdijkstraat 1) wordt vastgesteld.
In het bestemmingsplan staat:

Binnen het plangebied zijn geen bomen aanwezig. Op de perceelsgrens zijn zoals hiervoor omschreven enkel wild gegroeide struiken aanwezig. Er zijn dus geen waardevolle bomen aanwezig binnen of in de directe omgeving van het plangebied. De dichtsbijzijnde bomen staan ten zuiden van het plangebied in de achtertuinen van de woningen langs de Anna Bijnsweg, ook dit zijn geen waardevolle bomen en daarnaast heeft het toestaan van woningen binnen het plangebied geen negatief effect op deze bomen. Kortom, er zijn geen bomen of andere aanwezige natuurwaarden aanwezig binnen of in de directe omgeving van het plangebied.

Er wordt verwezen naar het onderzoek van Econsultancy van maar liefst 4 jaar geleden op pagina 49:
Ten aanzien van houtopstanden zijn alleen de gemeentelijke verordeningen van toepassing. Conclusie Het aspect flora en fauna vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

24 mei 2022
PvdD dient een ordevoorstel in om dit bestemmingsplan van de raadsagenda te halenomdat er sprake is van onvolledige en/of onjuiste informatie.

Wethouder Torunoglu maakt de volgende beweringen:
- De bomen vallen buiten het plangebied;
- Er is geen verkeerde informatie verstrekt;
- Er zal nooit vanuit zijn kant bewust informatie achtergehouden worden;
- Er wordt in principe geen boom gekapt. Maar als er gekapt wordt, dan wordt er ook gecompenseerd - want dat is ook het uitgangspunt van het groenbeleidsplan.
 

Bij de voorafgaande meningsvormende vergadering werd aangegeven:
- De bomen staan niet op de groene kaart omdat het geen ‘bijzondere bomen’ zijn.

Het ordevoorstel van de PvdD werd gesteund door Volt, SP, OAE.Het raadsvoorstel werd gesteund door GL, PvdA, VVD, CDA, D66, Volt, 50plus, LPF, FvD.

25 mei 2022
PvdD heeft naar aanleiding van de reactie van de wethouder een reactie van TGE gevraagd. Zij schrijven:
Ons inziens moeten de bomen inderdaad op de groene kaart worden ingetekend. Tegelijkertijd begrijp ik dat de nieuwbouw geen effect heeft op de bestaande bomen? Dat lijkt ons voor nu het belangrijkste.
Dit is door ons teruggekoppeld naar de gemeente, maar de bomen zijn nooit op de groene kaart verschenen.

8 juni 2022
Na een telefoongesprek tussen raadslid Roothans van de PvdD met een ambtenaar mailt hij de conclusie met vervolgvragen: "De beschrijving/toelichting heeft geen juridische waarde, begreep ik van je. Kortom: voor de bomen die er wel zijn (maar niet vermeld zijn) geldt gewoon het huidige beleid. (kapvergunning / compensatie op eigen terrein etc.). Mijn zorg was dat als ze op papier niet bestaan, ze ook niet bestaan voor de wet, en dus consequentieloos in de versnipperaar kunnen."

Daarop wordt door de ambtenaar nogmaals bevestigd:
"Er is nog een andere reden waarom ik juridisch hier niet zo mee zit, namelijk omdat het juridisch kader voor het kappen van bomen gevormd wordt door de kapverordening. Hiervoor is een kapvergunning vereist. Het bestemmingsplan is het juridisch kader voor het gebruik/ functie van de gronden en voor bouwen. Dus omgevingsvergunning bouwen en niet voor de activiteit kappen.
Uiteindelijk gaat het niet om de zorgvuldigheid van het bureau, want als gemeente controleren wij de inhoud. Ook hier heeft een controle plaatsgevonden. Maar niet ter plekke, maar wel door te kijken op geofundament. Hierop lijken de bomen ook echt buiten het plangebied te liggen. Dat maakte dat er vanuit de gemeente geen reden was om te twijfelen aan de inhoud van deze paragraaf."

Mei 2024
Verordening bomen 2024 wordt aangenomen. Met als relevante wijziging dat ook de uitzondering voor kapvergunningsplicht voor bomen op percelen kleiner 250m2 is komen te vervallen.

11 september 2024
Uit het WOO onderzoek blijkt dat de gemeente  aan Verheij laat weten dat er geen meldingsplicht is:
"Hoi ,Zie bijgevoegde documentatie vanuit Econsultancy, met name hoofdstuk 8;Op de locatie zijn geen houtopstanden aanwezig die vallen onder artikel 4.3 van de Wnb. De aanwezige bomen op de onderzoekslocatie zijn gelegen binnen de door de gemeente vastgestelde grenzen van de bebouwde kom. Indien deze bomen gekapt dienen te worden, voor de voorgenomen werkzaamheden, geldt hiervoor geen meldingsplicht en herplantplicht in het kader van artikel 4.2 en 4.3 van de Wnb.Wat ons betreft is dit voldoende om de werkzaamheden te starten zonder kapvergunning. Ik hoor graag wanneer het e.e.a. uitgevoerd zal worden. Met vriendelijke groet,"

De ambtenaren laten daarmee de aanbeveling (die direct op het geciteerde stuk volgde) achterwege:
Aangeraden wordt om, indien bomen gekapt worden of indien werkzaamheden dicht bij deze bomen plaatsvinden die de bomen kunnen beschadigen, hierover contact op te nemen met de gemeente.
Bovendien negeren zij het feit dat bomen levende organismen zijn en sinds 2018 de bomen 6 jaar lang zijn gegroeid.

Oktober 2024
Verheij integrale groenzorg laat nog weten voor de zekerheid de groene kaart te hebben geraadpleegd, waar de bomen inderdaad niet op vermeld staan.
"Goedemorgen
,Bedankt voor het toesturen van het rapport. Er staat inderdaad duidelijk omschreven dat er geen meldplicht nodig.Ik heb nog even een dubbelcheck gedaan op de site van de gemeente. Zij hebben alle belangrijke bomen aangemerkt en daar staan de bomen op terrein niet bij. Zie onderstaand knipsel. We gaan het werk dus in gang zetten. Mijn collega zal je verder op de hoogte houden ten aanzien van planning en eventuele uitvoeringszaken."

1 oktober 2024
Het ED schrijft 12 december:
"Buurman Frank van den Breemer probeerde de kap nog tegen te houden, maar wist alleen de allergrootste boom te redden. Hij vertelt dat hij vroeg op dinsdagochtend 1 oktober zaagwerk hoorde en vanuit het raam van zijn huis aan de Looiakkerstraat zag dat de bomen rondom het parkeerterrein werden weggehaald. De aannemer vertelde dat hij daar geen vergunning voor nodig had. De buurman geloofde dat niet en seinde de gemeente in.
Circa veertig bomen waren geveld toen toezichthouders van de gemeente om 12.25 uur arriveerden. ‘Alle bomen waren omgekapt, behalve één’, noteerden ze in hun rapportage die op verzoek van een buurvrouw openbaar is gemaakt. ‘Wij hebben de werkzaamheden laten staken.’
Toen ze om 14 uur terugkeerden om de schade op te nemen, waren de meeste boomstammen al afgevoerd en de takken versnipperd. Veertien boomstammen die er nog wel lagen, waren allemaal dikker dan 45 centimeter en dus was er een kapvergunning nodig, luidde hun conclusie."

Raadsvragen

1. De feitelijke en de papieren situatie met betrekking tot de aanwezigheid van bomen op het perceel bij de Hofdijkstraat verschillen wezenlijk. 20 augustus 2018 is de locatie bezocht door Econsultancy. Is de locatie nog op andere momenten bezocht door de gemeente of externe partijen in opdracht van de gemeente?

2. Econsultancy constateert dat er bomen staan en schrijft dat daar de gemeentelijke verordening op van toepassing is. Toch wordt in het bestemmingsplan hier geen melding van gemaakt. Is hier sprake van onvolledige informatieverstrekking?

3. In het bestemmingsplan staan de volgende constateringen:
a. Binnen het plangebied zijn geen bomen aanwezig.
b. Op de perceelsgrens zijn zoals hiervoor omschreven enkel wild gegroeide struiken aanwezig.
c. Er zijn dus geen waardevolle bomen aanwezig binnen of in de directe omgeving van het plangebied.
d. De dichtstbijzijnde bomen staan ten zuiden van het plangebied in de achtertuinen van de woningen langs de Anna Bijnsweg.
e. Kortom, er zijn geen bomen of andere aanwezige natuurwaarden aanwezig binnen of in de directe omgeving van het plangebied.
f. Het aspect flora [..] vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

Is het college nog steeds van mening dat deze constateringen juist waren?
Zo ja, licht toe.
Zo nee, is hier sprake van onjuiste informatieverstrekking?

4. De wethouder maakte de volgende constateringen:
a. De bomen zouden buiten het plangebied vallen
b. Er is geen verkeerde informatie verstrektc. Er nooit vanuit zijn kant bewust informatie achtergehouden zal wordend. Er in principe geen boom wordt gekapt. Maar als er gekapt wordt, dan wordt er ook gecompenseerd - want dat is ook het uitgangspunt van het groenbeleidsplan.e. De bomen staan niet op de groene kaart omdat het geen ‘bijzondere bomen’ zijn.Hoe reflecteert het college met de huidige kennis op al deze constateringen?5. Ambtelijk werd bevestigd dat voor de kap een kapvergunning nodig zou zijn. Een bestemmingsplan met foutieve informatie doet daar niets aan af. Toch, als het groenbedrijf contact opneemt wordt dat advies niet gegeven.Er wordt geciteerd uit het rapport van Econsulting, maar het advies over de gemeentelijke verordening wordt achterwege gelaten. Waarom is daarvoor gekozen?6. TGE oordeelt na ‘vluchtig kijken’ dat de bomen met een stamomtrek groter dan 45 cm op de groene kaart hadden moeten staan.a. Is het college het daarmee eens?b. Waarom is dit niet gebeurd?7. Zodra er melding wordt gemaakt duurt het nog enkele uren voordat toezichthouders van de gemeente ter plaatse zijn en op een enkele boom na alles is gekapt. Op het moment dat de toezichthouders terugkeren voor analyse, blijkt veel versnipperd. Hoe reflecteert het college op de reactiesnelheid? Waarom is handhaving er niet al op afgestuurd om de kap stil te leggen (zoals dat wel is gebeurd bij Parklaan 54), mocht de bomeninspecteur verhinderd zijn geweest om eerder te komen?8. Op basis van de achtergebleven stammetjes concluderen de toezichthouders dat een kapvergunning nodig was geweest. Deelt het college die conclusie ook?9. Als er geen melding was gedaan, en er geen WOO-verzoek was gedaan, waren de bomen zomaar verdwenen. Hoe reflecteert het college op dit proces?10. Zou het kunnen dat de informatie over het bestaan van de bomen en het vervolgproces hoe met deze bomen om te gaan, onzorgvuldig tot stand is gekomen en hiermee in strijd is gehandeld met de Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur?