Hoog­waardig openbaar vervoer


HVO4

13 juni 2023

Dankuwel voorzitter,

Hoogwaardig openbaar vervoer: Partij voor de Dieren is voor.

Maar het gaat nu om het maken van keuzes. Niet vaak komen er stukken naar de raad waar zo duidelijk een afweging gemaakt moet worden tussen belangen, prioriteit, middelen en schaarste.

Maar gek genoeg vraagt dit onderwerp bijna ook om een wat technocratische benadering. Klop alle gegevens in de computer, en kies het meest efficiente verkeersmodel tegen de laagste kosten.

Maar dat zou voorbij schieten aan de zorgvuldige reflectie van wat we van waarde vinden. En die reflectie wil ik nu graag met jullie delen.

Het centrum van Eindhoven vind ik geen prettige plek. Straatnamen als Keizersgracht, of vestdijk suggereren allure, maar het is een onophoudelijke optocht van lawaaiige auto’s.

En de Mauritsweg en Vonderweg zouden een mooi decor kunnen zijn voor een Grand Prix.

Daarom is het ons uitgangspunt dat we de openbare ruimte zo moeten ontwerpen dat hier nooit een grand prix georganiseerd kan gaan worden.

En als we van het centrum een prettige plek maken met een zo goed mogelijke luchtkwaliteit, dan zijn we tegelijkertijd goed op weg om de klimaatdoelen te halen.

Dat betekent dus: alles binnen de ring autoluw, en goed OV.

Wij durven daar best wel wat keuzes te maken:

  • Het lijkt ons bijvoorbeeld totaal overbodig om alle parkeergarages bereikbaar te houden. Het is ons ook niet helder waarom dat als criterium is meegegeven. Misschien kan de wethouder dat toelichten?
  • En als de beste HOV-4 oplossing wat meer geld kost dan vinden wij dat te rechtvaardigden.

De bus, die moet aantrekkelijk zijn:

  • Dus vrijliggende busbanen zodat de bus altijd sneller is dan de auto.
  • Ongelijkvloerse kruisingen, zodat ze in hoge freqentie kunnen rijden.
  • We vinden het een prima plan om minder haltes te hebben voor de reistijd. Maar houd er dan wel rekening met het stallen van fietsen en deelmobiliteit voor de laatste kilometer.

Wat betreft de andere weggebruikers:

  • Als de automobilist in de file staat voor het stoplicht, dan hoop ik dat deze links en rechts ingehaald wordt door fietsers en de bus, maar ook door een rolstoelgrebruiker op een breed trottoir met schaduw van de bomen die niet gekapt zijn.

Want dat verbaast ons wel. We hebben het bijgevoegde rapport van 150 pagina’s natuurlijk bekeken. Er is zorgvuldig te werk gegaan. Er werd twee keer gezeefd, eens met een afweegkader en vervolgens een verkeersmodel. En dan nog komt er een scenario uit waar honderden volwassen bomen gekapt zouden moeten worden. Echt onvoorstelbaar.

Ik kreeg de indruk dat na een petitie van omwonenden dit voorstel toch niet meer kansrijk is. Maar dit had natuurlijk nooit in de eindselectie mogen komen. Dit plan hoeft van ons niet verder geanalyseerd worden. Sterker nog, we moeten er eens heel stevig over nadenken of we uberhaupt voor dit raadsvoorstel kunnen stemmen, zolang dit een van de scenario’s is.

Er is een ander plan, het duurste plan, dat de eindselectie niet heeft gehaald. En dat is die van de ondertunneling van het centrum. Jammer.

In een stad die steeds meer de hoogte in groeit, zal bewegen op maaiveld een steeds groter probleem worden. Ondergronds vervoer is uiteindelijk onvermijdelijk als je bovengronds nog de ruimte wil houden voor groen en woningen.

Het is doorgaans de praktijk om een nulscenario mee te nemen zodat je weet welke waarde je toevoegt tegen welke prijs. Ik zou ook graag dit scenario willen laten meenemen, zodat we ook weten wat het kostenplaatje wordt van het beste scenario.

Een afsplitsing naar de HTC is begrijpelijk, maar alleen als er een hele goede faunapassage bij de dommel ligt. En het hoort niet bij dit raadsvoorstel maar ik wil het toch gezegd hebben: we hebben niet nog een busverbinding nodig naar Eindhoven Airport.

En dan tenslotte, ik dacht even dat het een grap was, maar kort erna dacht ik: dit is briljant.

De tram met rubberbanden en een accu. Dat lijkt mij een bus. Maar het heeft de aantrekkingskracht van een tram. Ik was eigenlijk wel benieuwd naar de reactie van GroenLinks hierop.

Het vervoersmiddel staat vandaag niet ter discussie, maar ik ben hierdoor in ieder geval door gefascineerd en ik hoop hier later meer van te horen.

Dankuwel