ASML

Toen we de plannen te horen kregen, waren er al een paar partijen die tegen mij zeiden, dit vinden jullie niet leuk of wel? Nou blijkt dat deze partijen ons dan best goed kennen. En wij hebben een aantal redenen waarom wij geen voorstander van de plannen zijn, die zal ik zo benoemen, maar ik wil eerst een paar punten aanhalen. Er is door ASML nooit gezegd dat ze weg zouden gaan, er is gezegd dat als het zo blijft ze moeten kijken om uit te breiden in het buitenland. We merken dat dit nogal snel is samengevat naar ASML verdwijnt naar het buitenland. Daarnaast staat ons enorm tegen dat als een bedrijf dit roept wij meteen met zijn allen klaar staan. Dit alles onder de noemer dat het een belangrijk bedrijf is, maar als er sprake zijn van echte crisissen die de inwoners van Nederland raakt dan duurt het wel erg lang voordat er iemand thuis geeft. Nu wordt achter de schermen alles in het werk gesteld om met een plan te komen. We snappen dat het allemaal erg gevoelig is, maar dit noemen ze achterkamertjespolitiek. Het voelt alsof we door een hoepeltje springen. Alles om de monopoliepositie van ASML te versterken, want hoewel het gros hier ASML ziet als de belangrijke speler, is dit wel wat we creëren. Supersterbedrijven noemen ze dat weleens. Geen enkele concurrentie waardoor de prijs omhoog wordt geduwd en we vast blijven zitten in een kapitalistisch systeem. In de termen van de PvdD noemen we dat een monocultuur, maar een monocultuur is niet goed voor het ecosysteem en gevoelig voor plagen. Welke risico’s nemen we hier wel niet mee?

Hier maak ik meteen een haakje naar waarom wij geen voorstander zijn. We zijn niet voor onbeperkte groei. We vinden het van belang dat we eerst inzetten op besparingen. ASML maakt gebruik van schaarse grondstoffen (gallium/germanium, metalen, mineralen) en we vinden dat we kritisch hier tegenover moeten zijn en moeten nadenken hoe we deze kunnen inzetten voor voorzieningen die we echt nodig hebben. Veelgehoord is dat we dit nodig hebben voor innovaties die ons kunnen helpen bij de maatschappelijke vraagstukken. En hoewel wij ook graag zien dat deze vraagstukken worden opgelost, moeten we eerst stilstaan bij hoe die maatschappelijke vraagstukken zijn ontstaan en of we niet eerst de oorzaak moeten aanpakken. We noemen het allemaal schone economie, maar toen ik in het experiencecentrum van ASML was zag ik aan de muur een hele tijdlijn van producten waar chips in zaten waar ASML de machines voor bouwt. Die producten waren geen schone producten, het waren producten die bijdragen aan onze wegwerpmaatschappij en ervoor zorgt dat we alleen maar meer gaan consumeren. Het staat ook op de website “ASML maakt machines die chips maken – essentieel voor al die apparaten die ons informeren, amuseren en beschermen. Er ligt hier geen enkele focus alleen maar op machines die chips maken voor producten waar we echte problemen mee oplossen. En laten we niet vergeten dat de chipindustrie een van de grootste verbruikers ter wereld is. We kunnen dan wel zeggen het is een schone economie, maar de keten hierbuiten is dit niet.

Dat geldt ook voor wat deze plannen allemaal aan zal trekken, naast dat wij en iedereen zich zorgen maakt over de effecten op het woningaanbod en de voorzieningen, heeft dit ook zijn weerslag op de uitstoot in Eindhoven. De indirecte uitstoot is moeilijk te meten, maar deze uitbreiding kan van negatieve invloed hierop zijn. En wat doet dit met onze vraag naar water en de beschikbaarheid. Nu al zijn er zorgen over watertekorten in de toekomst. Dit kunnen wij niet zomaar oplossen met 2500 euro per werknemer die wordt ingezet. ASML houdt mbt mobiliteit vast aan de verdeling 1/3^de auto, 1/3 fiets en 1/3 duurzaam vervoer, onder de streep blijft het aandeel auto’s nog steeds stijgen want ASML blijft ook steeds stijgen. Wat zijn de effecten hiervan op ons klimaat in Eindhoven? En wat betekent dit voor Eindhoven Airport? Betekent dit dat Eindhoven Airport ook gaat krimpen?

Ook maak we ons zorgen om de verdeeldheid die het met zich meebrengt, als alles wordt gedaan voor ASML, maar aan de andere kant zijn er mensen die verdrinken in echte problemen. ASML heeft een grote vinger in de pap. Veel wordt opgekocht, we vragen ons af wat dit doet met de leefbaarheid en wat dit gaat doen in Eindhoven. Wordt het een Rupsje nooit genoeg. En hoe staat de regio hier tegenover?

En hoewel ik nu wel meerdere dingen kan gaan vragen over hoe we het gaan opvangen, een antwoord is nog niet voor handen want dit moet nog worden uitgezocht. Dat maakt een dergelijke besluitvorming niet voor iedereen even gemakkelijk, want de vraag is wat zijn de consequenties als we hier nu mee instemmen? De zorgen om de druk op de woningen en de voorzieningen kunnen we allemaal wel benoemen, de mobiliteit die onder druk komt te staan, maar het echt antwoord krijg je pas als je nee tegen deze plannen zegt. We geven steeds aan dat het piept en kraakt. Dan moeten we daar ook naar handelen. Met deze plannen zijn we een ballon aan het worden die we steeds verder en verder opblazen….net zolang tot die knapt. De Burgemeester zei tijdens de bekendmaking van de plannen. Het kan, als het kan…dit credo hanteren we wel vaker, want als het niet kan zorgen we ervoor dat het wel kan, tenminste dat denken we. De gevolgen krijgen we op het bordje gepresenteerd. Wij zeggen dan ook het kan niet.