Maak Fellenoord groen en toekomst­be­stendig


Menings­vor­mende verga­dering

13 juli 2022

Dankuwel Voorzitter,

Het project Fellenoord is een bijzonder project om aan mee te werken. Het gebeurt niet vaak dat een stad een gebied dat zo dicht in de kern ligt, op zo’n grondige wijze opnieuw gaat ontwerpen.

Al heeft dit gebied wel al verschillende transformaties doorgaan.
Als de lichttoren er niet had gestaan waren foto’s van de jaren 70 en 80 haast niet te herkennen als Eindhoven. Fellenoord was in feite 1 grote parkeerplaats, handig, want Eindhoven werd in die tijd ontworpen als een racebaan. Tenminste, dat idee krijg ik als ik door de foto’s blader.

Gelukkig zien de plannen voor Fellenoord er nu beter uit en mogen we blij zijn dat de omgevingsvisie Fellenoord uit 1970 niet meer leidend is.

Maar dit, beste raad, college, was ontworpen naar de beste inzichten uit die tijd. En dat is 50 jaar geleden.

Hoe gaan ze in 2070; 50 jaar vanaf nu, terugkijken op onze plannen van vandaag?
Die vraag stelden wij onszelf. Want ook al krijgt de Partij voor de Dieren vaak gelijk, ook wij hebben geen glazen bol.

Wel hebben we de wetenschap. En de wetenschap is duidelijk: wij zijn het aan het verpesten voor iedereen na ons. We moeten rekening houden met ernstige hitte, waardoor sowieso ouderen (dat zijn wij dan) niet meer over straat kunnen, met de gevolgen van droogte, waardoor ook de bomen die voor schaduw zouden moeten zorgen het zwaar krijgen. Extreme neerslag omdat warme lucht nou eenmaal meer water kan dragen. Krachtigere stormen, want wind die 2x zo hard waait, is 8x zo sterk. Voedselcrises door mislukte oogsten, en zo verder.

Als we dan zien dat voor de plannen die nu voorliggen uit wordt gegaan van klimaatadaptatielabel B, dan hebben wij daar grote twijfels bij. Label B wordt in de stukken omschreven als het minimum: de ondergrens. Vinden we dat écht goed genoeg?

Die stukken waar de KPI’s op zijn gebaseerd heeft de raad zelf vastgesteld, dus ik richt mijn vragen zowel aan de raadsleden als aan de wethouder. Waar baseren jullie je optimisme op om te concluderen dat het allemaal wel mee gaat vallen? Want wij, en vele wetenschappers met ons, zien nog geen wezenlijk verschil in handelen.

Wij denken dat we niet voor het minimale, maar tenminste klimaatlabel A moeten kiezen. En dat A+ of A++ de voorkeur heeft. Als je het in een keer goed doet dan scheelt dat uiteindelijk ook centen. Is de wethouder dat met ons eens?

Dan de grond: Een gezonde bodem is essentieel. Een rijk bodemleven zorgt voor een spons die water vasthoudt. Dat verkleint de kans op wateroverlast, is goedkoper voor het riool en het vormt het fundament voor een droogte-bestendig ecosysteem. In de KPI’s staat een leuke rekensom om het oppervlakte groen te berekenen. 8m2 per woning + 10% van het bvo-nietwonen. Dat resulteert in 13% van het gebied.

Op dit moment is de ontharding in het gebied:…ook 13%.

Dat is bijzonder laag, Woensel heeft gemiddeld al 22% groen – en dat is niet de groenste wijk!

Wij zouden het op prijs stellen als het minimum aan onverhard oppervlak gewoon in duidelijke taal wordt gedefinieerd, in plaats van als een rekensom. Want uit de beantwoording op onze vragen, waarvoor dank!, blijkt dat “oppervlakte groen” ook meetelt als het klimop tegen de muur is, of wat mos op een dak. Zeker, hedera is belangrijk voor bijen, maar met deze rekentruc zou je heel Fellenoord kunnen asfalteren en met wat klimop tegen de gevels de groennorm kunnen halen. Dat lijkt me niet de bedoeling.

22%, of 12 hectare onverhard oppervlak lijkt ons een redelijke KPI. Zullen we dit gewoon opnemen? Daar is dan vanzelfsprekend plaats voor kwalitatief en functioneel groen.

Tenslotte: de stakeholders.
Letterlijk: de eigenaren van dat wat gevaar loopt.

Wij zien de Rabobank, KMPG, KPN. Maar wij missen de natuur, de bodem, de lucht, de insecten, de vogels, de bevers, de bomen. En dit bedoelen we niet als grap of retorisch.
Wij willen dat deze stakeholders gerepresenteerd worden, in de vorm van natuurbelangenorganisaties of -experts, want ik weet bijna zeker dat ze dat in 2070 heel vanzelfsprekend zullen vinden.

Dankuwel.