Partij voor de Dieren is niet van de koehandel*

Dinsdag 14 juni brachten we omarmde moties in stemming. Daarmee overtraden we de mores. Hier volgt een toelichting op onze overweging. We gaan graag ook op de heidag in september met de raadsleden in gesprek.

Zo doen we het nou eenmaal

Mores is een duur woord voor gebruiken of gewoontes. In het stadhuis van Eindhoven geldt het gebruik dat een wethouder een voorstel kan “omarmen”. Daarmee geeft de wethouder aan het voorstel uit te gaan voeren, waarop de indiener geacht wordt de motie in te trekken, zodat er niet meer over gestemd hoeft te worden. Hiermee laat je zien dat je de wethouder op zijn of haar woord vertrouwt: een mooi gebaar van een respectvolle samenwerking. Daarnaast, waarom zou je het ook in stemming willen brengen? De buit is al binnen!

Toch is de Partij voor de Dieren-fractie in Eindhoven kritisch over dit gebruik. Daarom brachten we meerdere omarmde voorstellen alsnog in stemming.

Sympathiek idee, toch?

Ja, in principe wel. We zien in dat het intrekken van een motie na een omarming een teken is van wederzijds vertrouwen, en een open en prettige samenwerking tussen de wethouders en de raad.

Omdat we ook de goede kanten van dit gebruik zien, vinden wij het prima als mede-raadsleden hiervoor kiezen. Maar vanwege de keerzijdes die wij ervaren, willen we een lans breken om het gemakkelijker te maken om van deze mores af te wijken, of op z’n minst om de discussie hierover te openen. Het kan nuttig zijn om voorstellen toch in stemming te brengen.

Argument 1: Duidelijkheid voor de kiezer

Het vertrouwen in de politiek neemt af, en de opkomst bij de verkiezingen was laag. De oude gentlemen’s agreement om moties in te trekken als de wethouder aangeeft het ermee eens te zijn, helpt niet om het vertrouwen terug te winnen. Zeker omdat deze agreement uniek is voor Eindhoven.

Bij amendementen wordt er wel altijd gestemd, ongeacht het oordeel van de wethouder, dat geeft duidelijkheid. Zodra het op moties aankomt zitten de mores die duidelijkheid in de weg, en maken ze de politiek nodeloos wollig. Voor buitenstaanders is niet duidelijk of een motie is ingetrokken omdat deze omarmd is, of omdat de indiener zich heeft bedacht.

Argument 2: Meer nuance

De vraag of een motie wel of niet wordt uitgevoerd is niet het enige wat telt. Met een stemming maak je inzichtelijk hoe de verhoudingen liggen.

Wordt een motie bijvoorbeeld unaniem aangenomen, of is er een nipte meerderheid van wellicht slechts de coalitiepartijen? Deze nuance en interpretatie verlies je bij het intrekken van een motie.

Argument 3: Zichtbaar strijden

De mogelijkheid om inzichtelijk te maken waar je voor strijdt is belangrijk voor de partijen die niet automatisch op meerderheden kunnen rekenen. Een tegenstem op een motie die het hoe dan ook haalt, geeft zo toch een signaal af. Aan mede-raadsleden, de wethouder, maar ook aan de inwoners van Eindhoven.

Argument 4: Met de billen bloot

Stemmen over een motie is een manier om mede-raadsleden kleur te laten bekennen. Zo houden we elkaar scherp, en nemen we samen verantwoordelijkheid voor de keuzes die we maken. Om zo tot de beste besluiten te komen voor onze stad.

Hoe nu verder?

In veel gevallen is het intrekken van een motie een mooi gebaar van een respectvolle samenwerking.

Laat de keuze echter vrij.

Het in stemming brengen doet niets af aan het vertrouwen in de wethouder. Ieder raadslid zou de vrijheid moeten voelen om een motie in stemming te brengen, ongeacht de reden.

Een afstrafcultuur, bijvoorbeeld door tegen te stemmen omdat er met de mores gebroken wordt (zoals het CDA deed), heeft met een prettige en respectvolle samenwerking weinig te maken.

Als volksvertegenwoordiger heb je de plicht om het belang van je kiezers voor je eigen trots te plaatsen.

We zitten in de raad om verschillende belangenafwegingen samen te brengen. Laten we daar duidelijk, transparant en respectvol mee om gaan - ook als dat op een andere manier is dan dat we gewend zijn.

“We hebben het altijd zo gedaan” is voor Partij voor de Dieren nog nooit een goed argument geweest.

*koehandel: afspraak waarbij de ene partij de ander tegemoetkomt, op voorwaarde dat de andere partij dat ook doet.