Raads­vragen: Wet integrale suïci­de­pre­ventie

Indiendatum: 30 dec. 2024
Antwoorddatum: 28 jan. 2025

Antwoord van burgemeester en wethouders

1. Vindt het college dat hetgeen er nu in Eindhoven wordt gedaan tegen suïcide voldoende aansluit bij deze wet?
Het voorkomen van suïcide is belangrijk voor de samenleving. Een (poging tot) suïcide heeft grote gevolgen. Familie, vrienden, naasten én zorgverleners ervaren verdriet en onmacht. Het liefst voorkomen we dat de (mentale gezondheids)situatie bij iemand zodanig verslechtert dat suïcidale gevoelens en gedachten optreden. Daarnaast is het van belang om het gesprek hierover te normaliseren en het taboe te doorbreken.
Suïcidepreventie is een belangrijk onderdeel binnen het thema mentale gezondheid. Met het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), het gezondheidsbeleid en het programma Integrale Gezondheid zetten we in op het verbeteren van de mentale gezondheid van inwoners. Denk daarbij aan het verhogen van veerkracht, tegengaan van eenzaamheid, aanpak depressie en leren omgaan met uitdagingen, druk, stress en tegenslagen. Dit is onze aanpak om zo suïcide te voorkomen.

Verschillende organisaties zetten zich hiervoor in. Om een beeld te krijgen welke acties en activiteiten o.a. uitgevoerd worden ter voorkoming van suïcide, geven we hier een korte opsomming:
- GGD Brabant Zuidoost: De GGD voert diverse acties uit op het gebied van monitoring/screening, voorlichting/advies, netwerken en heeft meerdere programma's hierop lopen. Zie de Brabantscan van de GGD: Suïcidepreventie Noord-Brabant 2024.
- Op de website Stap naar Gezonder (Mentaal sterk - DE STAP naar gezonder) kunnen inwoners terecht voor hulp en ondersteuning op het gebied van mentale gezondheid in Eindhoven. Hier is ook aandacht voor suïcide. 
- GGzE: Het Centrum SOS (Spreek Over Suïcide) biedt ondersteuning aan zorgverleners door kennisdeling, trainingen en innovatieve projecten voor suïcidepreventie. 
- WIJeindhoven: een deel van de generalisten volgt de gatekeepertraining (suïcidepreventie training). Deze training leert hoe om te gaan met vermoedens en/of signalen van suïcidaliteit bij een inwoner.
- Mental Health First Aid (MHFA) cursussen. Een MHFA cursus biedt een inwoner handvatten hoe (ook in een vroeg stadium) om te gaan met een naaste/iemand in de omgeving die mentale problemen heeft/ontwikkelt. Deze cursussen bieden we gratis aan inwoners van Eindhoven. 
- Verduidelijken waar een inwoner terecht kan als zij zorgen hebben over iemand die kwetsbaar is en/of zorgwekkend gedrag laat zien. Op de contactpagina op de website van de gemeente is een tegel toegevoegd 'Meld crisis of zorgen (24/7)'. Daarnaast is afgelopen twee jaar tot op heden met partners gewerkt aan het meer bekend maken van het Meld- en adviespunt Zorgwekkend gedrag (GGD).

Wij zijn van mening dat we met dit aanbod voldoende aansluiten bij de toekomstige Wet Integrale Suïcidepreventie. Op basis van de nieuwe wetgeving bekijken we wat aanvullend nog nodig is.

2. Wat gaat de gemeente verder doen om zich voor te bereiden op deze wet?
Het is op dit moment nog te vroeg om deze vraag goed te kunnen beantwoorden. De inwerkingtreding van deze wet is voorzien op 1 juli 2025. Het Rijk (lees: ministerie van VWS) bepaalt zo spoedig mogelijk na inwerkingtreding van deze wet het landelijkeintegrale beleid op suïcidepreventie. Vervolgens is het aan de gemeenten om dit landelijke beleid te vertalen naar het lokale gezondheidsbeleid met doelen, acties en gewenste resultaten. Gemeenten hebben hier een jaar de tijd voor na vaststelling van het landelijke beleid. De hoogte van de ambitie is afhankelijk van het budget dat gemeenten ontvangen voor uitvoering van deze wet en de capaciteit en prioriteit van betrokken organisaties (waaronder GGD, GGZ, huisartsen) om dit samen met de gemeente uit te kunnen voeren. Daarnaast moeten we nog onderzoeken of we deze wet gezamenlijk met de regiogemeenten willen oppakken en/of dit onderdeel kan worden van het IZA (Integraal Zorg Akkoord).

3. Welke stappen gaat het college zetten om integraal beleid voor suïcidepreventie op te stellen en uit te voeren?
Zie het antwoord op vraag 2. 

4. Is het college bekend met het jaarlijkse aantal gevallen van suïcide in Eindhoven?
Nee, we beschikken alleen over zelfdodingsgegevens op landelijk en provinciaal niveau (CBS, online beschikbaar), niet op het niveau van de gemeente Eindhoven.

 5. Heeft het college inzicht in welke plekken zogeheten hotspots zijn binnen de gemeente Eindhoven?
Nee. We vragen de GGD om dit in kaart te brengen. 

6. Is het college ermee bekend dat 60% van de suïcide gevallen niet in zicht was bij de zorg? Hoe gaat het college met deze nieuwe wet hierop inspelen?
Ja, het college is hiermee bekend. Voor het tweede deel van de vraag verwijzen wij naar het antwoord van vraag 2. 

7. Is het college bereid om na invoering van deze wet meer aandacht te geven via publiekscampagnes om het taboe van suïcide te doorbreken en hierbij ook eindhoven.nl te betrekken?
Zie antwoord op vraag 2.

8. Is het college bekend met het beeld Stille Strijd en is zij bereid om deze ook naar Eindhoven te halen?
Ja, het college is hiermee bekend. In mei 2024 hebben we contact gehad met de organisatie achter Stille Strijd om te verkennen of we het beeld naar Eindhoven kunnen halen. Helaas heeft de (vrijwilligers)organisatie toen laten weten dat zij genoodzaakt zijn om te stoppen met het project.