Bijdrage: Wielewaal

Voor de inleiding van ons standpunt voor het stadsbos en de Wielewaal moet ik beginnen bij Elinor Ostrom. Ze hield zich rond de jaren 60 bezig met grondwater in Californië. En won in 2009 als eerste vrouw de Nobelprijs voor de economie.

Ze verdiende die prijs met haar werk over de vraag hoe we omgaan met gemeengoed.

In haar tijd was de tragedy of the commons de dominante opvatting. De tragedie van het gemeengoed gaat er vanuit dat individuën hebzuchtig, lui en egoïstisch zijn.

Gemeengoed als schoon water, schone lucht, of een natuurgebied waar vleermuizen wonen, zal daardoor uiteindelijk bezwijken doordat mensen hun afvalwater lozen in de rivieren, vuurwerk de lucht inknallen, of tiny houses gaan bouwen bij een bos op een landgoed.

Hoewel meneer Hardin, de bedenker van de tragedy of the commons en tevens ecoloog, een overtuigende theorie had, verzette Ostrom zich hiertegen.

Zij vond de theorie te plat, en te simpel. Haar centrale vraag was:

Hoe kan een groep mensen zichzelf zo organiseren en besturen, zodat zij blijvende gezamenlijke voordelen houden, terwijl iedereen te maken krijgt met de verleiding om gratis mee te liften, zich te onttrekken, of anderszins opportunistisch te handelen.

De Tragedy of the commons, is vaak beantwoord door iets te privatiseren of juist door een verdienmodel te vinden en het aan de vrije markt over te laten.

De Wielewaal zijn nu onze commons geworden, ons gemeengoed. En het is in privébezit geweest. En wat treffen we aan?

• Een dode beek

• Vennen met te veel voedingsstoffen
• Droge sloten
• Een verdwenen rosarium
• Een vernielde rododendronlaan
• Het pinetum, arboretum, en cederpark in slechte conditie.
• Verwaarloosde monumentale laanstructuren.
• Een hol beukenbos met minimale gelaagdheid om waarschijnlijk makkelijk moeflons af te knallen, die elders ook overmatig grazen.

Zo zie je maar, dat als je verstand hebt van sokken, panty’s, maillots en lingerie, je nog niet direct verstand hoeft te hebben van ecologie.

Bij de bespreking van de startnotitie waren wij bang dat we van privaat eigendom over zouden slaan naar de andere neoliberale oplossing: een verdienmodel vinden, en de vrije markt haar werk laten doen: Pretpark Wielewaal.

Tot ons groot genoegen is Eindhoven keiduidelijk geweest. We willen de natuur herstellen. 87% komt in het stadsbos om tot rust te komen. De vaakst gekozen optie in de enquete was dat er méér natuur moest komen, met een grotere soortenrijkheid. De optie “meer stilte”, werd 2x vaker aangeklikt dan “meer evenementen”. Eindhoven wil Ongerepte natuur, deels gesloten, voornamelijk bos, om te wandelen, waar geen activiteiten zijn. Van de bezoekers van het doolhof wil bijna de helft de handen uit de mouwen steken, een derde wil financiëel bijdragen, en maar de kleinste groep mensen wil geen bijdrage leveren.

Partij voor de Dieren is trots op de Eindhovenaar. Die enquete was zo overtuigend ingevuld dat de adviescommissie de noodzaak voelde tegenwicht te bieden door van natuurbescherming een vies woord proberen te maken. Maar tevergeefs. Ook zij concluderen dat het participatieproces goed was doorlopen. Ze adviseren in hun brief om door te pakken.

Trefpunt groen komt ook met het advies om door te pakken.

Eindhoven was duidelijk, de adviseurs zijn duidelijk, laten we nu doorpakken. Wij overwegen dan ook moties en amendementen op de verbetersuggesties van Trefpunt Groen. Tenzij de wethouder nu al kan aangeven dat alle adviezen overgenomen worden?

Dan nog iets over honden en de wielewaal. We vinden het toch belangrijk dat als de wielewaal deels opengaat, dat iedereen er welkom is. Ook hondenbezitters zijn van harte welkom. Maar laten we dan wel afspreken dat ze hun hond netjes thuis laten.

Ook een aangelijnde hond blaft en poept en verstoort zo de dieren, en de stikstofhuishouding. En al zijn sommige honden zo braaf en gehoorzaam. Veel baasjes zijn dat niet. Aan aanlijnplicht is dan ook aan dovemansoren gericht.

De hoge structurele kosten zien wij nog steeds wel als een risico. Wel zien we dat extensief beheer en vrijwilligers de kosten juist drukken. Daarom is het belangrijk om de mogelijkheid te behouden om extra delen af te sluiten voor bezoek en zo kosten besparen. Bijvoorbeeld bij storm of gladheid, noem het: Mooi weer paden.

De vrijwilligers en natuurverenigingen zijn de sleutel tot het succes. Elinor Ostrom zou het ermee eens zijn. Om het gemeengoed te laten slagen, concludeert ze, heb je betrokken leden nodig, die verantwoordelijkheid voelen en daarin erkent worden, die in staat zijn het gebied te monitoren. Volgens mij is Eindhoven daar wel klaar voor.