Tech­nische vragen: Invasieve exoten

1. Is in Eindhoven in kaart gebracht waar en welke invasieve exoten aanwezig zijn en/of welke problemen of uitdagingen zij veroorzaken?

1a. Waar vind ik een overzicht van deze gegevens?

Antwoord (1 en 1a):

Sinds 2016 hebben we een geografische inventarisatie op kaart van de Aziatische duizendknopen op basis van meldingen. De overige soorten zijn niet geografisch in kaart gebracht. Daarnaast zijn sinds enkele jaren de waarnemingen van invasieve exoten te raadplegen in de NDFF (Nationale Databank Flora en Fauna). Zowel het overzicht van de Aziatische Duizendknoop als de informatie in de NDFF zijn beiden niet openbaar beschikbaar.

2. Wat is het beleid van de gemeente om invasieve exoten aan te pakken?

2a. Voor welke soorten geldt dit wel en voor welke niet?

2b. Waar is dit beleid vastgelegd?

Antwoord (2a en 2b):

We hebben omschreven werkmethodes voor de Aziatische duizendknoop en de Reuzenberenklauw. Er is geen vastgesteld beleid binnen de gemeente om invasieve exoten aan te pakken omdat het onderwerp te veranderlijk is. We hebben periodiek contact met de provinciale werkgroep invasieve exoten voor doorvertaling van een provinciaal plan van aanpak richting verschillende partijen, waaronder de gemeente Eindhoven.

We hebben recent laten onderzoeken hoe we om moeten en kunnen gaan met invasieve exoten uitgaande van de vigerende EU-wetgeving alsmede het plan van aanpak van de provincie Noord Brabant. We gaan in de loop van 2023 een werkmethode ontwikkelen voor de omgang met verschillende andere overlast gevende soorten.

Reuzenberenklauwen worden bestreden zodra hier melding van wordt gemaakt. De aannemer maait deze af en/of steekt de plant uit. De locatie wordt door de aannemer geregistreerd en gemonitord om te bepalen of een vervolg bestrijding noodzakelijk is.

Incidenteel worden ook andere soorten aangepakt. In een enkel geval wordt externe deskundigheid betrokken en zo nodig geschakeld met de NVWA.

2c. Wordt er bij invasieve exoten in Eindhoven ook gekeken naar de oorzaken dat deze soorten hier zijn en zich hier handhaven/uitbreiden (denk aan voedselrijke bodem, bijvoeren, verdichting, hittestress, droogte en dergelijke)?

Antwoord:

De oorzaak van Aziatische duizendknoop is vegetatieve vermeerdering, meestal verspreiding door slepen met grond. Bij projecten met grondwerk is de Aziatische Duizendknoop daarom een vast punt van aandacht.

De Reuzenberenklauw verspreid zich door uitzaaien. Afsteken of afmaaien is daarom effectief. Dit gebeurt in opdracht van de gemeente op het grondgebied van de gemeente.

Bij een aantal andere al dan niet incidenteel voorkomende soorten wordt afhankelijk van de soort naar mogelijk beïnvloedende omgevingsfactoren gekeken.

3. Wat wordt er op dit moment gedaan tegen de Aziatische duizendknopen, waaronder de Japanse Duizendknoop?

3a. Wat wordt er gedaan en wat zijn de kosten en resultaten hiervan?

3b. Zijn alle standplaatsen bekend? Wordt er onderscheid gemaakt in soort, groeiplaats en risico?

3c. Worden kansen op verspreiding (ook via grondverplaatsingen) ingeperkt?

3d. Wat zijn de mogelijke kosten die deze soort met zich mee kan brengen als deze haar gang gaat? (incl. eventuele schadeclaims?)

Antwoord (3a,b,c,d):

locaties van Aziatische duizendknopen worden sinds 2016 geregistreerd. We hebben sindsdien veel standplaatsen in de openbare ruimte in ons beheersysteem staan met o.a. informatie over de locatie, soort, en mogelijk risico. Afhankelijk van het risico worden ze in een afzonderlijk bestek gemaaid of indien geen direct risico aanwezig is niet verstoord.

Voorafgaand aan projecten wordt geïnventariseerd of duizendknoop aanwezig is. Indien aanwezig en de werkzaamheden kunnen leiden tot verspreiding en/of overlast wordt rekening gehouden met de soort. Hiervoor wordt per situatie beoordeeld wat moet worden gedaan. Helaas is een eenvoudige afdoende en snelle bestrijdingsmethode die generiek toe te passen is nog niet gevonden. De bestrijdingskosten worden binnen het bouw- of ontwikkelproject waar de plant voorkomt opgevangen.

Het risico van uitbreiding en verspreiding is groot bij grondverplaatsingen. Om verspreiding te voorkomen is sinds begin dit jaar aanvullende wetgeving, waaraan ook de gemeente zich moet houden.

De mogelijke kosten zijn sterk afhankelijk van de locatie, situatie en mogelijke bestrijdingsmethode en de aard van werkzaamheden die plaatsvinden. Mogelijke kosten naar aanleiding van schadeclaims kunnen niet worden uitgesloten maar zijn onvoorspelbaar qua hoogte en hoeveelheid.

4. Worden de grote hoeveelheden Canadese gans door de gemeente als problematisch gezien?

4a. Is er beleid om met deze soort om te gaan en de negatieve gevolgen van grote aantallen van deze soort te verminderen of tegen te gaan?

4b. Wat zijn de mogelijkheden om deze soort niet ten koste van biodiversiteit en onder andere waterkwaliteit te laten groeien, rekening houdend met onder andere de Wet natuurbescherming?

Antwoord (4,a en b):

Ganzen zijn beschermd onder de Wet Natuurbescherming.

Op sommige plaatsen in Eindhoven wordt overlast ervaren van de Canadese Gans en andere soorten ganzen We gaan in 2023 een werkmethode ontwikkelen hoe we met o.a. deze soort kunnen omgaan. Om te beginnen moeten bij overlast beheersmaatregelen worden genomen en worden geëvalueerd. Denk aan zaken als:

verminderen voedselaanbod (ontmoedigen of verbieden “eendjes” voeren) en het aanpassen van het (groen)beheer. Mocht dit onvoldoende resultaat opleveren kan een volgende stap worden overwogen en gaan we in gesprek met provincie over andere mogelijkheden.